در بسیاری از فرآیندها و کارخانجات تولیدی به خصوص در صنایع نفت و گاز، برای جلوگیری از آتش سوزی های خطرناک، به تجهیزات مستمر پایش شعله و انفجار نیاز است. دتکتور شعله یا فلیم دتکتور تجهیزی است که میتواند وجود شعله و آتش را کشف کرده و نسبت به آن پاسخ مناسب دهد. پاسخ به شعله کشف شده بستگی به سیستم طراحی شده دارد و میتواند شامل اعلام خطر (آلارم)، غیرفعال سازی خط سوخت (مانند پروپان و گاز طبیعی) و فعال سازی سیستم اطفاء حریق باشد. فلیم دتکتور قابلیت عملکرد در شرایط سخت محیطی را داشته و به نوعی طراحی میشود که به صورت مستقیم به سیستمهای کنترلی و اخطار یا سیستم اطفا حریق اتوماتیک متصل میشود.
در حال حاضر فناوری اکثر فلیم دتکتورهای موجود در بازار یکی از سه مورد زیر است:
ماورای بنفش (UV)، ترکیبی فرابنفش/ فروسرخ (UV/IR)، فروسرخ سه گانه (IR3). همه این روش ها بر پایه طول موج تشعشعات ساطع شده از شعله های آتش کار می کنند. به جز این، مواردی چون زمان پاسخ، میزان تشخیص خطا، فاصله و ... نیز از مواردی هستند که در انتخاب فلیم دتکتور باید به آن توجه کرد. در ادامه این فناوری ها مورد بررسی قرار می گیرند.
دتکتور شعله فرابنفش با کشف امواج فرابنفش تابیده شده از شعله در لحظه احتراق، شعله را کشف میکند. مدت زمان لازم برای این دکتور برای کشف شعله، 4-3 میلی ثانیه است. برای کاهش آلارمهای اشتباه در اثر وقوع صاعقه، جوشکاری و نور خورشید، معمولا یک تاخیر زمانی 3-2 ثانیه برای واکنش دتکتور در نظر گرفته میشود. دتکتور فرابنفش بر اساس امواجی با طول موج کمتر از 300 نانومتر کار میکند تا اثرات ناشی از تابش امواج محیطی را در عملکرد خود حداقل کند.
هنگامی که سنسورهای اپتیکی UV و IR ترکیب می شوند، یک دتکتور با دو باند طیفی ایجاد می شود که به اشعه فرابنفش و IR ساطع شده توسط شعله حساس است. دتکتور شعله UV / IR ترکیبی، ایمنی بیشتری نسبت به دتکتور UV ارائه می دهد، سرعت پاسخ آن متعادل تر است و برای استفاده داخلی و خارجی مناسب است. با این وجود، مانند دتکتورهای فرابنفش، دقت تشخیص این ابزارها با وجود دود سنگین کاهش می یابد.
دتکتور شعله ای چند طیفی IR از چند ناحیه طیف مادون قرمز برای بهبود تمایز اشعه ساطع شده از شعله و اشعه ناشی از منابع دیگر به جز شعله استفاده می کنند. این نوع فلیم دتکتور (FLAME DETECTOR) مناسب مکان هایی هستند که منابع احتراق باعث ایجاد آتش سوزی با دود می شوند. این ابزار، ایمنی نسبتاً بالایی نسبت به اشعه مادون قرمز تولید شده توسط جوش قوس الکتریکی، صاعقه، نور خورشید و سایر اشیاء داغ که ممکن است در کاربردهای صنعتی در محیط وجود داشته باشند و با تابش ناشی از آتش سوزی اشتباه گرفته شوند، دارند.
شرکت REZONTECH از دو دهه پیش وارد صنعت فلیم دتکتور (FLAME DETECTOR) شده و به تدریج به عنوان پیشروترین تولید کننده فلیم دتکتور در کشور کره جنوبی شناخته شده است. رزونتک علاوه بر همکاری با غول های صنعتی کره ای مانند سامسونگ و هیوندایی موتورز، با شرکتهای بزرگی مانند جانسون کنترلز، زیمنس، سوزوکی موتورز و تویوتا در پروژه های مختلف در سراسر دنیا همکاری داشته است.
رزونتک از سال ها پیش در بازار ایران حضور داشته و در پروژه هایی مانند سایت LNG شرکت بسپاران، تلمبهخانه مربوط به شرکت نفت مناطق مرکزی ایران، فولاد خوزستان و پالایشگاه و پتروشیمی تخت جمشید از محصولات این شرکت استفاده شده است.
کاربرد |
IR3 |
UV/IR |
UV |
آشیانه هواپیما |
✓ |
✓ |
|
اتاق ذخیره باتری/ انتقال داده |
✓ |
✓ |
|
بیوگاز |
✓ |
✓ |
|
پارکینگ اتومبیل، اتوبوس و قطار |
✓ |
✓ |
|
اتاق تمیز: نیمه هادی، اتاق های عملیاتی درمانی و بیمارستانی |
✓ |
✓ |
|
ایستگاه های شارژ گاز CNG |
✓ |
✓ |
|
سردخانه |
✓ |
||
نوار نقاله |
✓ |
||
اتاق موتور دیزل |
✓ |
✓ |
|
ترانسفورماتورهای الکتریکی قدرت |
✓ |
✓ |
|
اتاق تست موتور |
✓ |
✓ |
✓ |
هودهای دود |
✓ |
✓ |
|
اتاق موتورهای بنزینی/ گازی |
✓ |
✓ |
✓ |
ایستگاه های سرویس و شارژ هیبریدی |
✓ |
✓ |
|
اتاق گرم کردن مولد شیمیایی |
✓ |
✓ |
|
تجهیزات هیدرولیکی |
✓ |
✓ |
|
انبار داخلی مواد شیمیایی، سوخت و حلال ها |
✓ |
✓ |
✓ |
انبار داخلی انواع هیدروکربن |
✓ |
✓ |
✓ |
انبار داخلی هیدروژن |
✓ |
✓ |
|
اتاق آمپلیفایر رادیویی/ ایزولاتورهای آنتن |
✓ |
||
آزمایشگاه |
✓ |
✓ |
✓ |
پایانه های بارگیری: ریلی، ماشین های سنگین، دریایی |
✓ |
✓ |
|
مانیتورینگ ماشین ها |
✓ |
✓ |
✓ |
انبار خارجی مواد شیمیایی، سوخت، رنگ و حلال |
✓ |
✓ |
|
انبار خارجی هیدروژن |
✓ |
||
خطوط لوله و ایستگاه های پمپاژ نفت و گاز |
✓ |
✓ |
|
اتاقک اسپری رنگ |
✓ |
||
سایت های بازیافت زباله |
✓ |
✓ |
|
توربین باد |
✓ |
✓ |
برای ارزیابی نحوه پاسخ تجهیز دتکتور شعله، از دستگاه تست دتکتور شعله استفاده میگردد. با توجه به نوع دتکتور شعله استفاده شده در پروژه، بایستی دستگاه تست ویژه ای برای اطمینان از عملکرد آن استفاده شود.
برای نصب تجهیز دتکتور شعله به شکل مناسب، از قطعاتی مانند براکت، پوشش در مقابل نور خورشید، پوشش در مقابل هوا، دستگاه لیزر و منبع تغذیه به عنوان اکسسوریهای دتکتور شعله استفاده میشود.