کلید ایزولاتور (Isolator Switch) یک کلید الکتریکی تمام مکانیکی است که از آن برای قطع کامل جریان برق در زمان‌های تعمیرات یا سرویس‌های دوره‌ای مدار الکتریکی استفاده می‌شود. کلید خشک در مدارهایی که امکان قطع و وصل مدار به طور خودکار وجود دارد، بسیار کاربردی است و باعث تامین ایمنی تکنسین به طور کامل می‌شود.
کلید ایزولاتور
صدور پیش فاکتور تا ۲ ساعت
برگشت کالا تا ۷ روزمشاوره خریــد
برای انتخاب مدل مورد نظر خود از این محصول، با مهندسان فروش دامون در ارتباط باشید.
کلید ایزولاتور چیست؟
کلید ایزولاتور یک سوییچ مکانیکی است که از آن برای جداسازی مدار از منبع جریان استفاده می‌شود.
کلید ایزولاتور (Isolator Switch) یک کلید الکتریکی تمام مکانیکی است که از آن برای قطع کامل جریان برق در زمان‌های تعمیرات یا سرویس‌های دوره‌ای مدار الکتریکی استفاده می‌شود.
کلیدهای ایزولاتور را با نام‌های (سوییچ جدا کننده) یا (کلید خشک) نیز می‌شناسند. این کلیدها معمولا بین کلید مینیاتوری و منبع جریان وصل می‌شوند و استفاده از آن‌ها یک روش مطمئن برای قطع و وصل جریان ورودی به مدار است.
کلیدهای خشک معمولا ظاهری شبیه به کلیدهای مینیاتوری دارند، با این تفاوت که هیچگونه محافظتی در برابر اتصال کوتاه و اضافه بار و دیگر اختلالات مدار ندارند. و همانطور که از نام این کلید پیداست، وظیفه‌ی اصلی آن (ایزولاسیون مدار) و قطع جریان ورودی است.
چرا استفاده از کلید ایزولاتور ضروری است؟
همانطور که می‌دانید، از کلیدهای حفاظتی مانند کلید مینیاتوری یا کلید اتوماتیک کامپکت برای قطع و وصل جریان استفاده می‌شوند، اما کنتاکت‌های باز موجود در آن‌ها به طور 100 درصد قابل اطمینان نیستند و ممکن است به دلایل مختلف از جمله معیوب شدن کلید یا جرقه خوردن پلاتین‌ها، جریان عبوری به طور کامل قطع نشود. به همین دلیل توصیه می‌شود که حتی در زمان قطع بودن کلیدهای حفاظتی نیز، به مدار الکتریکی دست زده نشود.
کلیدهای ایزولاتور ساختار متفاوتی با کلیدهای حفاظتی دارند. این کلیدها به صورت تمام مکانیکی جریان ورودی به مدار را قطع می‌کنند و به تکنسین‌ها این اطمینان را می‌دهند که بدون هیچ نگرانی‌ای اقدام به تعمیر مدار کنند.
نقش کلید ایزولاتور در تابلو برق
کلید ایزولاتور یک وسیله‌ی حفاظتی مهم در مدار در زمان‌های تعمیر و نگهداری تجهیزات الکتریکی است.
کلیه تجهیزات برقی هر از چند گاهی نیاز به سرویس یا تعمیرات دارند. از آنجایی که این اقدامات باید در نهایت ایمنی انجام شوند و هیچگونه خطری تکنسین یا کاربر را تهدید نکند، استفاده از کلیدهای ایزولاتور در مدارهای الکتریکی ضروری است.
از طرفی، طبق مبحث 13 آیین نامه مقررات ملی ساختمان، کلید خشک باید از محل دستگاه یا مصرف کننده قابل رویت باشد، در غیر این‌صورت باید کلید جداگانه برای هر یک از مصرف کننده‌ها نصب شود تا در زمان‌های تعمیر و نگهداری، خطای انسانی به حداقل برسد.
به عنوان مثال، برای یک هواساز صنعتی باید یک کلید ایزولاتور در نزدیک‌ترین محل به آن، (مانند پشت‌بام ساختمان) نصب شود تا در زمان‌های سرویس موتور هواساز، جریان مدار توسط تکنسین در همان محل قطع شود.
کاربردهای کلید ایزولاتور یا جداساز
کلید خشک در مدارهایی که امکان قطع و وصل مدار به طور خودکار وجود دارد، بسیار کاربردی است و باعث تامین ایمنی تکنسین به طور کامل می‌شود.
- استفاده در شبکه ها و تجهیزاتی که تجهیزات کنترل اتوماتیک جریان وجود دارد.
- قطع جریان بخش‌هایی از مدار که نباید به صورت ناگهانی برق دار شوند.
- در مکان‌هایی که ورودی برق توسط تکنسین قابل مشاهده نیست.(مانند پشت بام یا زیرزمین)
- در واحدهای صنعتی‌ای که به کار افتادن ماشین‌آلات می‌تواند آسیب‌زننده باشد.(مثلا تعمیر دستگاه پرس)
- قطع جریان ورودی به مدارهایی که به سیستم کنترل از راه دور مجهزاند. (مانند مدارهای PLC)
انواع کلیدهای خشک
کلید ایزولاتور DC
کلید ایزولاتور DC برای جداسازی قسمتی از مدار از منبع جریان DC استفاده می‌شوند.
کلید ایزولاتور DC برای جداسازی مدارهای DC از منبع تغذیه استفاده می‌شود و شامل طیف وسیعی از مدل‌ها با جریان و ولتاژ نامی DC مختلف هستند. کلیدهای خشک DC معمولا دارای طراحی متفاوت با کلیدهای مینیاتوری هستند و عملیات قطع و وصل توسط یک اهرم چرخشی انجام می‌شود.
کلید ایزولاتور AC
کلیدهای ایزولاتور AC در تابلوهای برق مسکونی و صنعتی قابل نصب‌اند و برای جداسازی مدار از جریان متناوب (AC) طراحی شده‌اند. کلیدهای جداساز AC در دو شکل مینیاتوری و گردان تولید می‌شوند.
کلید خشک تک فاز
کلید خشک تک فاز دارای یک ترمینال ورودی و یک ترمینال خروجی است و برای قطع اتصال سیم فاز به مدار استفاده می‌شود.
کلید خشک سه فاز
کلید خشک سه فاز وظیفه‌ی جداسازی جریان در سیستم‌های سه‌فاز را دارد. این کلید در اصل از ترکیب سه کلید جداساز تشکیل شده است و هر فاز در محفظه‌ای جداگانه قطع و وصل می‌شود تا سطح ایمنی بالاتری را برای برقکار یا تکنسین، در زمان انجام کارهای تعمیر و نگهداری فراهم شود.
کلید ایزولاتور گردان
کلید ایزولاتور گردان یکی از انواع پر استفاده‌ی کلیدهای خشک است که معمولا با رنگ‌های قرمز و زرد تولید می‌شوند.
برخی از کلیدهای ایزولاتور به صورت گردان طراحی می‌شوند. در این کلیدها، عملیات قطع و وصل توسط یک اهرم چرخشی انجام می‌شود. این کلیدها معمولا با گواهی استاندارد IP66 و با مقاومت در برابر نفوذ آب و گرد و غبار ساخته می‌شوند.
کلید ایزولاتور مینیاتوری
ظاهری کاملا شبیه به کلیدهای مینیاتوری دارند و به راحتی در تابلو برق یا جعبه فیوزهای خانگی در کنار فیوزهای مینیاتوری قرار می‌گیرند.
کلیدهای ایزولاتور مینیاتوری ظاهری شبیه به کلیدهای مینیاتوری دارند و به راحتی روی ریل کلیدهای مینیاتوری نصب می‌شوند.
کلید خشک باید با چه شرایطی در مدار نصب شود؟
- قبل از کلید مینیاتوری و دیگر کلیدهای اتوماتیک در مدار قرار می‌گیرد.
- در نقطه‌ای از تابلو نصب می‌شود که قطع و وصل آن توسط تکنسین به راحتی امکان پذیر باشد.
- به گونه‌ای طراحی شود که وضعیت پلاتین‌ها قابل مشاهده باشد و یا دارای نمایشگر مکانیکی قطع و وصل باشد.
کلید ایزولاتور باید به گونه‌ای باشند که وضعیت قطع و وصل کلید به صورت واضح مشخص باشد. این موضوع می‌تواند با استفاده از قاب شفاف و یا نمایشگر مکانیکی امکان پذیر شود.
- از محل دستگاه یا مصرف کننده قابل مشاهده باشد، در غیراینصورت باید یک کلید ایزولاتور جداگانه برای آن مصرف‌کننده نصب شود.
- امکان قفل اهرم در حالت قطع وجود داشته باشد.
علائم اختصاری روی کلید ایزولاتور:
- (In): جریان نامی یا بیشینه جریان قابل عبور از کلید است.
- (Ue): ولتاژ اسمی یا بیشینه ولتاژ قابل عبور از کلید است.
- (Ui): به معنای ولتاژ عایقی یا میزان ولتاژی که بدنه‌ی کلید می‌تواند تحمل کند.
- (AC) /(DC): نشان دهنده نوع جریان قابل استفاده در کلید است.
تفاوت کلید ایزولاتور با کلید مینیاتوری
عملکرد خودکار و دستی
همانطور که می‌دانید، کلید مینیاتوری از کلیدهای حفاظتی نیمه‌اتوماتیک محسوب می‌شود که امکان قطع جریان برق در مواقع اضطراری را به صورت خودکار دارد. اما در کلید ایزولاتور هیچ مکانیزم خودکاری وجود ندارد و قطع و وصل جریان به صورت دستی انجام می‌شود.
حفاظت از مدار
کلیدهای حفاظتی علاوه بر قطع و وصل جریان برق، خاصیت حفاظتی نیز دارند و از مدار در برابر اتصال کوتاه و اضافه بار محافظت می‌کنند. در حالی که کلیدهای ایزولاتور ساختار ساده‌تری دارند و تنها وظیفه‌ی آن‌ها قطع و وصل جریان است.
قیمت
از آنجایی کلیدهای ایزولاتور ساختار ساده‌تری نسبت به کلیدهای مینیاتوری دارند، دارای قیمت پایین‌تری نیز هستند.
ظرفیت جریان
کلیدهای مینیاتوری موجود در بازار معمولا دارای ظرفیت جریان 1 تا 63 آمپر هستند و در جریان‌های بالاتر از دیگر کلیدهای حفاظتی استفاده می‌شود. اما کلیدهای ایزولاتور تا رنج جریان‌های 125 آمپر نیز در بازار یافت می‌شوند.
قطع جریان در زمان گرم بودن مدار
کلیدهای مینیاتوری به گونه‌ای طراحی می‌شوند تا در مواقعی که مصرف کننده به مدار وصل و جریان در حال عبور از کلید است (به اصطلاح مدار گرم است)، امکان قطع کلید وجود داشته باشد. اما نمی‌توان کلیدهای ایزولاتور را در زمان عبور جریان قطع کرد، زیرا این کلیدها برای قطع و وصل شدن در زمان سرد بودن مدار طراحی شده‌اند.
بنابراین برای قطع کردن کلید ایزولاتور ابتدا باید جریان ورودی به مصرف کننده‌ها توسط دیگر کلیدهای حفاظتی قطع شود.
قیمت کلید ایزولاتور
کلیدهای ایزولاتور دارای مدل‌های مختلف DC و AC در دو نوع تک فاز و سه فاز، با طراحی‌های مختلف دورانی و مینیاتوری تولید می‌شوند و شامل رنج جریان گسترده‌ای هستند که هر یک از این عوامل در قیمت آن‌ها تاثیر گذار است.
اگر به دنبال خرید کلید ایزولاتور با قیمت مناسب و کیفیت بالا هستید، پیشنهاد می‌کنیم کلیدهای ایزولاتور شرکت دامون را بررسی فرمایید.
ســــوالــــات مــــتــداول
01آیا استفاده از کلید ایزولاتور ضروری است؟
بله، استفاده از کلید ایزولاتور برای هر تابلو برقی ضروری است، اما در مناطقی که تجهیزات الکتریکی نیاز به تعمیر و نگهداری دارند، استفاده از این کلید اهمیت بیشتری دارد.
02چرا نمی‌توان کلید ایزولاتور را در زمانی که مدار در حال کار است، قطع کرد؟
زیرا کلید ایزولاتور برای این کار طراحی نشده است و ممکن است باعث ایجاد جرقه در کلید یا آسیب دیدن پلاتین‌ها شود.
03آیا می‌توان از کلید ایزولاتور سه فاز در سیستم‌های تک فاز استفاده کرد؟
بله، از آنجایی که در ساختار این کلید، هر فاز، مکانیزم مکانیکی مختص به خود را دارد، می‌توان از یک ترمینال ورودی و یک ترمینال خروجی روبروی هم برای اتصال سیم تک فاز استفاده کرد.