سردخانه میوه
میوه ها، تا لحظه مصرف، به نوعی زنده هستند و در حال تنفس و انجام فعل و انفعالات شیمیایی هستند. استفاده از سردخانه میوه با کاهش فعالیت میکروارگانیسم ها و تحت کنترل قرار دادن فعالیت شیمیایی میوه، باعث افزایش عمر و حفظ کیفیت آنها میشود. همچنین توزیع میوه سردخانه ای، خارج از فصل تولید، سود بیشتری را برای کشاورزان و باغداران حاصل میکند. سردخانه این قابلیت را به گلخانه داران و باغداران میدهد تا زمان پایان وفور محصول در بازار، محصولات را در سردخانه نگهداری کنند و در زمان و قیمت مناسب به فروش برسانند. همچنین رسیدن به بازارهای صادراتی میوه جات، بدون استفاده از سردخانه امکانپذیر نیست. بازار خارج از کشور با توجه به حساسیت و انتظار کیفی بالا، و با توجه به افزایش مسافت حمل محصول، لزوم استفاده مهندسی شده از سردخانه را بیش از پیش می طلبد.
سردخانه میوه جات – سردخانه سبزیجات
نگهداری میوه و سبزیجات در سردخانه، با شرایط غیر استاندارد باعث افت کیفیت ظاهری، کاهش وزن و در نهایت کاهش عمر و ارزش محصولات گیاهی می شود. نگهداری انواع میوه در مجاورت هم نیز محدودیت های خاصی دارد و انبارش برخی میوه ها کنار هم، باعث فساد زودرس محصول می شود. مقادیر دما و رطوبت درج شده در جدول زیر به نحوی است که به خواص ظاهری و شیمیایی و طعم میوه آسیبی وارد نشود. معمولا سبزیجات و میوه ها برای حفظ وزن خود نیاز به نگهداری در رطوبت بالا دارند و در صورت تامین نشدن رطوبت، وزن محصول به سرعت افت می کند و پوست میوه ظاهر زیبای خود را از دست می دهد و سبزیجات نیز به سرعت بی طراوت می شوند.
شرایط نگهداری میوه ها در سردخانه
در جدول زیر به طور مختصر شرایط نگهداری مناسب میوه و محصولات باغی در سردخانه آورده شده است. برای نگهداری برخی از میوه ها در سرد خانه پارامترهای دیگری به غیر از این موارد هم بایدمورد نظر قرار گیرد. برای مشاهده اطلاعات کامل شرایط نگهداری میوه ای خاص در سردخانه، روی اسم میوه کلیک کنید.(در دست ساخت)
دما و رطوبت سردخانه میوه | |||||
ردیف | محصول |
دمای نگهداری (°C) |
رطوبت نسبی (%) |
مدت نگهداری (روز) |
ملاحظات |
1 | آلبالو | 0 تا 1 | 95-90 | 7 | |
2 | آلو و آلو سیاه و شابلون | 1- تا 0 | 90-80 | 35-7 | رقم محصول در این اعداد تاثیر گذار است. |
3 | انار | 3 تا 5 | 90-95 | 90-45 | رقم محصول در این اعداد تاثیر گذار است. |
4 | انبه | 7 تا 14
13 |
90
90 |
49-28
49-28 |
رقم محصول در این اعداد تاثیر گذار است. |
5 | انجیر | 1- تا 0 | 90 | 14-7 | 1- |
انگور | تا 0 | 95-90 | 180-28 | تیمار با SO2 | |
7 | آناناس | 13-8 | 90-85 | 42-28 | |
8 | آووکادو | 5-12
7-12 |
85-90 | 14-42
60 |
رقم محصول در این اعداد تاثیر گذار است.
آووکادوی رسیده. |
9 | به | 0.5- تا 0 | 90 | 60-90 | به مشکلات قارچی میوه توجه شود. |
10 | پاپایا | 12 | 85-90 | 7-21 | با آب داغ (45°C) به مدت 20 دقیقه تیمار شود. |
11 | پرتقال
پرتقال خونی |
5-7
4-7 |
85-90
90-95 |
45-80
20-55 |
|
12 | توت فرنگی | 0 تا 2 | 85-90 | 3 – 6 | پیش سرد کردن مهم است. |
13 | خربزه | 2-5
5-7 |
95
90 |
14
14-21 |
پیش سرد کردن مهم است. |
14 | خرما (تازه) | 0 | 85 | 30-60 | |
15 | خرمالو | 1- | 90 | 75 | |
16 | زردآلو | -0.5 تا 0 | 90-95 | 7-21 | |
17 | سیب:
-لبنانی زرد -لبنانی قرمز |
1- تا 4 | 90-95
90-95 |
240-365
210-365 |
|
18 | کیوی | 0.5- | 90-95 | 90-120 | به اتیلن و پوسیدگی خیلی حساس است. |
19 | گلابی:
-کنفرانس -بارتلت(ویلیامز) -شاه میوه گلابی چینی |
0 تا 1 1- تا 0 1- تا 1 1 |
90 90 85-90 90-95 |
120-180 90 60 150-180 |
|
20 | گریپ فروت | 10 | 80-90 | 42-112 | به پیتینگ خیلی حساس است. |
21 | گیلاس | 0 تا 1 | 85-90 | 14 | |
22 | لیمو:
-سبز -رنگ یافته |
13-14
12 5-6 |
85-90
85-90 90 |
120-180
30-120 21-42 |
به پیتینگ حساس است.
به اتیلن حساس است. |
23 | نارنگی:
-فراورده شمال کشور -فراورده جنوب کشور یافا |
4 تا 7 5 تا 7 8 تا 10 |
85-90 |
60-75 30-45 50–80 |
|
24 | نارنگی ماندارین | 5 | 85-90 | 30-42 | رقم محصول در این اعداد تاثیر گذار است. |
25 | موز | 13-15.5 | 85-90 | 28 | |
26 | موز سبز | 13-14 | 90-95 | 100 | |
27 | هلو | 0.5- تا 0 | 90 | 14-21 | بر اثر سرما به سرعت آسیب می بیند. |
28 | هندوانه | 12-17 | 85 | 14-21 | |
29 | توت سیاه و توت قرمز | 0.5- تا 0 | 90-95 | 2-3 | |
30 | نارگیل | 0-1.5 | 80-85 | 30-60 | |
31 | زغال اخته | 2-4 | 90-95 | 600 | |
32 | کامکوات | 4 | 90-95 | 14-30 | |
33 | گلابی جنگلی | 0 | 90 | 21 | |
34 | شلیل و شبرنگ | 0.5- تا 0 | 90-95 | 14-20 |
شرایط نگهداری سبزی در سردخانه بالای صفر
در جدول زیر به طور مختصر شرایط نگهداری مناسب سبزیجات و محصولات زراعی در سردخانه آورده شده است. برای نگهداری برخی از انواع سبزی جات و صیفی جات در سردخانه پارامترهای دیگری به غیر از این موارد هم باید مورد نظر قرار گیرد که در قسمت توضیحات نوشته شده است.
مقادیر دما و رطوبت درج شده به نحوی است که به خواص ظاهری و شیمیایی و طعم سبزیجات آسیبی وارد نشود.
شرایط نگهداری برخی سبزیها در سردخانه بالای صفر با هوای معمولی | |||||
ردیف | محصول |
دمای نگهداری (°C) |
رطوبت نسبی (%) |
مدت نگهداری (روز) |
ملاحظات |
1 | آرتیشو(کنگر فرنگی) | 0 تا 1 | 98 | تا 42 | پیش سرد کردن در عمر اثر گذار است. |
2 | اسفناج | 1- تا 0 | 90-95 | 7-14 | سرد کردن با آب و/یا خلا مهم است |
3 | آندیو | 0 تا 2 | 90-95 | 14-21 | سرد کردن با آب و/یا خلا مهم است |
4 | بادمجان | 8 تا 12 | 90-95 | 7 | بادمجان رسیده |
5 | باقلا یا باقالی | 5 تا 7 | 90-95 | 7-10 | |
6 | بامیه | 7 تا 10 | 90-95 | 7-10 | |
7 | پیاز:
-سبز(پیازچه) -خشک |
0
0 تا 1 |
92-95
65-70 |
10-14
90-180 |
با پوشش پلیاتیلن.
با هوادهی. |
8 | تربچه پاییزه | 1 تا 2 | 90-95 | 60-120 | |
9 | تربچه بهاره | 1 تا 2 | 90-95 | 14-21 | |
10 | ترب سیاه
ترب سفید |
1 تا 2
0 تا 1 |
90-95
95-100 |
21-28
120 |
|
11 | تره فرنگی | 1 تا 2 | 90-95 | 30-90 | سرد کردن با آب و/یا خلا مهم است |
12 | جعفری | 0 تا 1 | 90-95 | 30-60 | بهتر است پوشش پلاستیکی داشته باشد. |
13 | چغندر معمولی:
-با برگ -بدون برگ چغندر قند: -با برگ – بدون برگ |
1 تا 2 1 تا 2
0 0 |
90-95 90-95
98-100 98-100 |
10-60 90-150
10-14 120-180 |
با پوشش پلیاتیلن. |
14 | خیار | 7 تا 9 | 95 | 70-94 | به اتیلن حساس است. |
15 | ذرت (شیرین) | 0 | 95 | 7 | نوع سرد کردن اهمیت دارد. |
16 | ریواس | 0 تا 1 | 90-95 | 14-28 | سرد کردن با آب و هوادهی در عمر موثر است. |
17 | زنجبیل | 13 | 90-95 | 180 | |
18 | سیب زمینی:
-دیر رس -زود رس سیب زمینی ترشی |
7 تا 10 10 13-15 |
90 90 85-90 |
270 21-556 120-150 |
به روشنایی و گرما حساس است. |
19 | سیب زمینی (شیرین) | 13 تا 16 | 85-90 | 120-270 | |
20 | سیر (خشک) | 1 تا 2 | 65-75 | 42-49 | |
21 | شاهی | 0 | 95-100 | 14-21 | سرد کردن با آب و/یا خلا مهم است. |
22 | شلغم | 1 تا 2 | 90-95 | 120-150 | گردش هوا در عمر اثر گذار است. |
23 | کاهو
کاهو چینی |
0 تا 1
0 |
95-98
95-100 |
7-14
60-90 |
به گاز اتیلن و CO2 حساس است.
|
24 | کدو حلوایی | 10 تا 13 | 50-60 | 60-120 | به اتیلن و رطوبت نسبی زیاد حساس است. |
25 | کدو خورشی بهاره | 9 تا 12 | 70-75 | 30-60 | |
26 | کدو خورشی پاییزه | 0 تا 4 | 85-90 | 4-5 | |
27 | کرفس | 0 | 95-100 | 40-60 | |
28 | کلم بروکسل | 1- تا 0 | 95-100 | 25 | به اتیلن خیلی حساس است. |
29 | کلم بروکلی | 0 | 95-98 | تا 14 | به اتیلن حساس است. |
30 | کلم پیچ سفید
-زودرس -دیررس |
0 0 |
98-100 98-100 |
21-42 150-180 |
|
31 | کلم پیچ قرمز | 1 تا 2 | 90-95 | 21-28 | |
32 | کلم قمری | 0 | 95-98 | 60-90 | |
33 | گل کلم | 0 تا 2 | 90 | 21-28 | به پلاسیدگی حساس است. |
34 | گوجه فرنگی:
-رسیده(سبز) -نیم رس -رسیده |
13 تا 14
10 تا 13 6 تا 10 |
80-85
80-85 80-85 |
21-28
21-35 2 |
آسیب فیزیکی و سرمای
بیش از حد عمر را به شدت کاهش می دهد. |
35 | فلفل
-شیرین -قرمز |
7 تا 8
4 تا 6 |
90-95
90-95 |
10-30
10-30 |
|
36 | قارچ | 0 | 95 | 34 | |
37 | لوبیا سبز | 5 تا 7 | 92-95 | 7-10 | |
38 | لوبیا لیما | 0 تا 4.5 | 95 | 5-7 | |
39 | مارچوبه | 10 تا 2 | 95-98 | 14-21 | |
40 | نخود سبز | 1 تا 2 | 85-90 | 7-14 | |
41 | هویج:
-با برگ -بدون برگ – زردک |
0 تا 1 0 0 |
90-95 90-95 95-100 |
10 120-210 180 |
پیش سرد کردن در عمر محصول اثر گذار است.
هوادهی مهم است. |
42 | جوانه لوبیا | 0 | 95-100 | 380 | |
43 | طالبی | 7-10 | 90-95 | 14-21 | |
44 | تمبر هندی | 7 | 90-95 | 21-28 |
سردخانه زیر صفر میوه و سبزیجات
میوه را میتوان به شکلهای گوناگون کامل ، خرد شده ، پوره شده و … به صورت یخ زده درون سردخانه میوه نگهداری کرد. حداقل دمای نگهداری میوه در سردخانه -12 درجه سانتیگراد است. با سردتر کردن دمای سردخانه میوه ، زمان نگهداری مفید میوه در سردخانه را میتوان افزایش داد.
سردخانه میوه یخ زده
جدول زیر دمای مناسب سردخانه میوه یخ زده را نمایش میدهد. محصولات می توانند خام یا فرآوری شده با شکر باشند.
دما و رطوبت سردخانه میوه زیر صفر | |||||
ردیف | محصول | نوع فرآوری | 12-
(°C) |
18-
(°C) |
24-
(°C) |
مدت نگهداری (ماه) | |||||
1 | آلبالو | خام
با شکر |
4
3 |
18
18 |
بیش از 24
بیش از 24 |
2 | تمشک | خام
با شکر |
5
3 |
24
24 |
بیش از 24
بیش از 24 |
3 | توت فرنگی | خام
با شکر |
5
3 |
24
24 |
بیش از 24
بیش از 24 |
4 | زردآلو | خام
با شکر |
4
3 |
18
18 |
بیش از 24
بیش از 24 |
5 | زغال اخته | خام
با شکر |
4
3 |
18
18 |
بیش از 24
بیش از 24 |
6 | گیلاس | خام
با شکر |
4 | 18
18 |
بیش از 24
بیش از 24 |
7 | هلو | خام
با شکر |
4
45 |
18
18 |
بیش از 24
بیش از 24 |
شرایط نگهداری سبزی یخ زده
اگر سبزی به طور صحیح منجمد شود و به نحو صحیح داخل سردخانه نگهداری شود کیفیت آن از لحاظ طعم و خواص به سبزی تازه نزدیک خواهد بود.
جدول زیر شرایط مناسب سردخانه زیر صفر سبزیجات و محصولات زراعی را نمایش میدهد.
شرایط نگهداری برخی سبزیهای یخ زده در سردخانه زیر صفر | ||||
ردیف | محصول | 12- | 18- | 24- |
مدت نگهداری (ماه) | ||||
1 | اسفناج خرد شده | 4 | 18 | بیش از 24 |
2 | بلال | 12 | 18 | |
3 | پیاز | – | 10 | 15 |
4 | تره فرنگی (بلنچ شده) | – | 18 | |
5 | دانههای ذرت شیرین | 4 | 15 | بیش از 24 |
6 | سیب زمینی سرخ کرده یخ زده | 9 | 24 | بیش از 24 |
7 | سیر | – | 10 | 15 |
8 | کلم بروکلی | – | 15 | 24 |
9 | کلم دگمهای | 6 | 15 | بیش از 24 |
10 | گل کلم | 4 | 12 | بیش از 24 |
11 | فلفل سبز و قرمز | – | 6 | 12 |
12 | قارچ | 2 | 8 | بیش از 24 |
13 | لوبیا سبز | 4 | 15 | بیش از 24 |
14 | لوبیا لیما | – | 18 | بیش از 24 |
15 | مارچوبه با برگههای سبز | 3 | 12 | بیش از 24 |
16 | نخود سبز | 6 | 24 | بیش از 24 |
17 | هویج | 4 | 12 |
بیش از 24 |