مقایسه مبردهای فریونی و آمونیاکی در سیستمهای تبرید

مبردها موادی هستند که برای انتقال حرارت در سیستمهای تبرید مورد استفاده قرار میگیرند. این مواد با جذب گرما از محیط در حالت مایع به حالت گازی تبدیل میشوند و سپس با آزاد کردن گرما به محیط در حالت گازی، به حالت مایع باز میگردند. در سیستمهای تبرید -مانند یخچال و سردخانه- از دو نوع مبرد فریونی و آمونیاکی استفاده میشود. در این مقاله سعی داریم تا به مقایسه مبردهای فریونی و آمونیاکی بپردازیم و مزایا و معایب هر یک را مورد بررسی قرار دهیم.
تعریف مبردهای فریونی
فریونها گروهی از مبردهای مصنوعی هستند که به دلیل پایداری و کارایی بالا برای استفاده در سیستمهای تبرید بسیار مورد استفاده قرار میگیرند. این دسته از مبردها ترکیبی از کلر، فلوئور و کربن هستند. اولین مبرد فریونی R-12 نام داشت که به سرعت در سیستمهای تبرید خانگی و تجاری محبوب شد. در سالهای بعد، انواع مختلفی از مبردهای فریونی تولید شدند. هر نوع مبرد دارای ویژگیهای منحصر به فردی است که آن را برای کاربردهای خاص مناسب میکند.
مبردهای فریونی بر اساس ترکیب شیمیایی خود به دستههای مختلفی تقسیم میشوند. برخی از انواع رایج مبردهای فریونی عبارتند از:
نوع گاز |
مشخصات |
R-12 |
اولین مبرد فریونی بود که معرفی شد. هنوز هم در برخی از کاربردهای خاص مورد استفاده قرار میگیرد. |
یکی از رایجترین مبردهای فریونی است که در یخچال و فریزر، کولر گازی و سردخانههای کوچک استفاده میشود. | |
ترکیبی از R-32 و R-125 است و در کولر گازیهای جدید استفاده میشود. | |
جایگزین R-12 در یخچال و فریزر و کولر گازی شده است. | |
ترکیبی از R-32، R-125 و R-134a است که در کولر گازیهای جدید استفاده میشود. |
اثرات زیستمحیطی گازهای فریونی
برخی از مبردهای فریونی مانند R12 ،R22 و R134a میتوانند باعث آسیب دیدن لایه ازون شوند. این مبردها همچنین میتوانند به عنوان گاز گلخانهای عمل کنند و به گرم شدن زمین منجر شوند. به همین دلیل، استفاده از این مبردها در بسیاری از کشورها محدود شده است. مبردهای فریونی جدیدتر -مانند R-410A و R-407C- به لایه اوزون آسیب نمیرسانند و اثر گلخانهای کمتری دارند. به نظر میرسد مبردهای فریونی جدیدتر -مانند R-410A و R-407C- در آینده جایگزین مبردهای فریونی قدیمیتر خواهند شد.
نکات ایمنی کار با مبردهای فریونی
مبردهای فریونی میتوانند خطرات ایمنی زیادی ایجاد کنند، از جمله:
- خفگی: مبردهای فریونی غیر قابل اشتعال هستند، اما میتوانند در غلظتهای بالا باعث خفگی شوند.
- آسیب چشم: مبردهای فریونی میتوانند باعث تحریک چشم شوند.
- آسیب پوست: مبردهای فریونی میتوانند باعث تحریک پوست شوند.
- آسیب ریه: مبردهای فریونی میتوانند باعث آسیب به ریه شوند.
قیمت مبردهای فریونی
قیمت مبردهای فریونی بسته به نوع مبرد، حجم و کیفیت آن متفاوت است. شرکت دامون، تامین کننده انواع تجهیزات سردخانه از جمله مبردهای فریونی است. شما میتوانید خرید انواع مبردهای فریونی با کارشناسان شرکت دامون تماس بگیرید.
انواع برندهای تولید کننده مبردهای فریونی
امروزه در سیستمهای تبرید به دلیل مزایای مبردهای فریونی نسبت به آمونیاکی، اغلب از مبردهای فریونی استفاده میشود. شرکتهای مختلفی در سراسر جهان، تولید کننده مبردهای فریونی هستند. در جدول زیر، برخی از برندهای معتبر تولید کننده مبردهای فریونی آورده شده است:
برند گاز مبرد |
کشور سازنده |
هانیول |
ایالات متحده |
امارات |
|
DY |
چین |
چین |
|
دانوس |
چین |
چین |
|
مکسرون |
چین |
JH |
چین |
MA |
هند |
هند |
|
رفرون |
هند |
هند |
مبردهای آمونیاک
آمونیاک یک مبرد طبیعی است که به دلیل کارایی بالا، مقرون به صرفه بودن و در دسترس بودن برای استفاده در سیستمهای تبرید صنعتی، محبوب است. با این حال، آمونیاک یک گاز سمی است و باید با دقت در سیستمهای تبرید مورد استفاده قرار بگیرد.
آمونیاک اولین بار در سال ۱۷۷۴ توسط شیمیدان اسکاتلندی، جوزف پریستلی، کشف شد. در سال ۱۸۵۰، اولین سیستم تبرید آمونیاکی توسط مهندس آمریکایی، جان گریر، اختراع شد. از آن زمان، آمونیاک به طور گستردهای در سیستمهای تبرید صنعتی استفاده میشود. این ماده در سیستمهای تبرید با ظرفیت بالا، مانند سردخانهها، نیروگاههای برق و کارخانههای شیمیایی، کارآمد است.
اثرات زیست محیطی استفاده از آمونیاک
آمونیاک یک گاز گلخانهای است و میتواند باعث بالا رفتن دمای کره زمین شود. با این حال، اثرات زیست محیطی آمونیاک کمتر از بسیاری از مبردهای مصنوعی است.
آمونیاک یک گاز سمی است و میتواند در غلظتهای بالا خطرناک باشد. در صورت نشت آمونیاک، باید اقدامات احتیاطی لازم برای محافظت از سلامتی و ایمنی انجام شود. به نظر میرسد آمونیاک همچنان یک مبرد مهم برای کاربردهای تبرید صنعتی خواهد بود. این ماده کارآمد، مقرون به صرفه و در دسترس است. با این حال، نگرانیهای زیست محیطی در مورد آمونیاک ممکن است منجر به توسعه مبردهای جایگزین شود.
اقدامات ایمنی کار با مبردهای آمونیاک
استفاده از آمونیاک میتواند منجر به خطرات گوناگونی شود، از جمله:
- خفگی: آمونیاک یک گاز سمی است که میتواند در غلظتهای بالا باعث ایجاد خفگی شود.
- تحریک چشم: آمونیاک میتواند باعث تحریک شدید چشم شود.
- آسیب پوست: آمونیاک میتواند باعث تحریک پوست شود.
- آسیب ریه: استفاده از آمونیاک در مدت زمان طولانی میتواند باعث آسیب به ریه شود.
قیمت مبرد آمونیاک
قیمت آمونیاک بسته به کیفیت و محل خرید متفاوت است. به عنوان مثال، قیمت آمونیاک در حال حاضر در حدود ۲۰ تا ۲۵ دلار در پوند است.
مقایسه برندهای آمونیاک
تعدادی از برندهای معتبر در زمینه تولید آمونیاک وجود دارند. این برندها آمونیاک با کیفیت بالا و قابل اعتمادی تولید میکنند که برای استفاده در طیف گستردهای از کاربردها، از جمله سیستمهای تبرید صنعتی، مناسب هستند. در جدول زیر، برخی از برندهای معتبر آمونیاک و ویژگیهای آنها مقایسه شده است:
برند |
کشور |
ظرفیت تولید |
Yara |
نروژ |
۱۰ میلیون تن در سال |
CF Industries |
ایالات متحده |
۷ میلیون تن در سال |
Mosaic |
ایالات متحده |
۶ میلیون تن در سال |
Nutrien |
کانادا |
۵ میلیون تن در سال |
PotashCorp |
کانادا |
۵ میلیون تن در سال |
Uralkali |
روسیه |
۱۲ میلیون تن در سال |
Belaruskali |
بلاروس |
۱۰ میلیون تن در سال |
SQM |
شیلی |
۳ میلیون تن در سال |
همانطور که در جدول بالا مشاهده میشود، Yara، CF Industries و Mosaic سه برند برتر آمونیاک از نظر ظرفیت تولید هستند. Yara با ظرفیت تولید ۱۰ میلیون تن در سال، بزرگترین تولید کننده آمونیاک در جهان است. این برندها گزینههای خوبی برای کاربردهای مختلف هستند.
جدول مقایسه مبردهای فریونی و آمونیاک
ویژگی |
فریون |
آمونیاک |
پایداری |
پایدار |
ناپایدار |
کارایی |
کارآمد |
بسیار کارآمد |
قیمت |
گران |
مقرون به صرفه |
در دسترس بودن |
در دسترس |
در دسترس |
میزن سمیبودن |
غیر سمی |
سمی |
اشتعال پذیری |
غیر قابل اشتعال |
قابل اشتعال |
نقطه جوش |
پایین |
بالا |
ظرفیت گرمایی ویژه |
پایین |
بالا |
فشار بخار |
پایین |
بالا |
کاربردها |
یخچال و فریزر، کولر گازی، سردخانه، دستگاههای تهویه مطبوع صنعتی، تجهیزات پزشکی |
سردخانهها، نیروگاههای برق، کارخانههای شیمیایی، صنایع غذایی و نوشیدنی، صنایع معدنی |
اقدامات ایمنی مشترک
علاوه بر اقدامات ایمنی ذکر شده برای هر کدام از انواع مبرد، اقدامات ایمنی مشترک زیر نیز باید در هنگام کار با دو نوع مبرد رعایت شود:
نحوه انتخاب مبرد مناسب
انتخاب مبرد مناسب برای یک سیستم تبرید به عوامل مختلفی بستگی دارد، از جمله:
- نوع سیستم تبرید: فریونها معمولاً در سیستمهای تبرید خانگی و تجاری مانند یخچال، فریزر، کولر گازی و سردخانه استفاده میشوند. کاربرد آمونیاک معمولاً در سیستم های تبرید صنعتی مانند سردخانههای بزرگ، نیروگاههای برق و کارخانههای شیمیایی است.
- ظرفیت تبرید مورد نیاز: فریونها برای ظرفیتهای تبرید کوچک تا متوسط مناسب هستند. کاربرد آمونیاک برای ظرفیتهای تبرید بزرگ است.
- هزینه: فریونها معمولاً گرانتر از آمونیاک هستند.
- ایمنی: فریونها غیر سمی و غیر قابل اشتعال هستند اما آمونیاک سمی و قابل اشتعال است.
با توجه به عوامل ذکر شده، میتوان گفت که فریونها معمولاً برای سیستمهای تبرید خانگی و تجاری و آمونیاک معمولاً برای سیستم های تبرید صنعتی مناسب است. فریونها به دلیل پایداری و کارایی بالا در سیستمهای تبرید خانگی و تجاری، انتخاب میشوند. همچنین غیر سمی و غیر قابل اشتعال هستند که آنها را برای استفاده در این سیستم ها ایمن می کند. در سیستم های تبرید صنعتی، آمونیاک معمولاً به دلیل کارایی بالا، مقرون به صرفه بودن و در دسترس بودن انتخاب می شود. با این حال، آمونیاک یک گاز سمی است و باید با دقت در سیستم های تبرید استفاده شود. در نهایت، انتخاب مبرد مناسب برای یک سیستم تبرید بهتراست با مشورت متخصصین تبرید انجام شود. مشاورین ما در دامون شما در انتخاب مبرد بهینه یاری میکنند.
دیـــدگـاه خـود را بـه اشــتراک گــذاریــد