اتصال بدون جوش لوله مسی

امروزه لوله مسی به دلیل ویژگی‌های بسیاری که دارد، به طور گسترده‌ای در تأسیسات تهویه مطبوع و سیستم‌های سرمایشی استفاده می‌شود. از جمله این ویژگی‌ها می‌توان به انتقال حرارت زیاد، توزیع یکنواخت دما در طول لوله، هزینه ساخت پایین و سازگاری با محیط زیست اشاره کرد. اتصال این لوله‌ها در تأسیسات تهویه مطبوع و سیستم‌های سرمایشی عموما با استفاده از جوشکاری صورت می‌گیرد.

روش‌ های اتصال بدون جوش لوله مسی شامل اتصال با استفاده از لاله و مهره، اتصال به روش فشرده سازی، اتصال به روش پرسکاری و اتصال زوم لاک است. در ادامه، این سه روش اتصال بدون جوش به طور مفصل توضیح داده خواهند شد.

انواع اتصال بدون جوش لوله مسی

یکی از مهم‌ترین معایب اتصال با جوش یا لحیم نیاز به صرف زمان و هزینه بالاست. درضمن می‌بایست قبل از جوشکاری، اندازه‌ها با دقت بالایی بررسی شوند تا از هرگونه خطای احتمالی جلوگیری شود. در روش‌های جدید، لوله‌کشی تأسیسات تهویه مطبوع و سیستم‌های سرمایشی و استفاده از اتصالات مسی مانند سه راهی مسی، اتصال یو مسی، تبدیل مسی، بوشن مسی، سپریشن مسی، تراپ مسی و … بدون نیاز به جوش انجام می‌شود.

اتصال بدون جوش با استفاده از اتصالات لاله و مهره

این روش اتصال با استفاده از اتصالات لاله‌ای و مهره‌ها و به دو صورت یک طرفه و دوطرفه انجام می‌شود. یکی از مهم‌ترین مزیت‌های این روش غیر دائم بودن آن است و می‌توان پس از اتصال آن را به راحتی جدا کرد. در اتصال لوله مسی با استفاده از مهره، عملیات سفت کردن اتصال بسیار ساده و با استفاده از یک آچار با سایز مناسب امکان پذیر است. در شکل زیر نمونه‌ای از اتصال بدون جوش لوله مسی با استفاده از مهره آورده شده است.

در روش اتصال لاله‌ای لوله مسی، ابتدا با استفاده از دستگاه لاله کن، انتهای لوله مورد نظر لاله می‌شود و سپس به وسیله اتصالات خاصی می‌توان اتصال را برقرار ساخت. نمونه‌ای از این نوع اتصال در شکل زیر نشان داده شده است.

اتصال بدون جوش لوله مسی به روش فشرده سازی

در اتصال بدون جوش لوله مسی به روش فشرده‌سازی از یک حلقه فلزی یا پلاستیکی نرم استفاده می‌گردد که توسط یک مهره بر روی لوله فشرده می‌شود. این نوع اتصال بدون جوش به طور معمول عمری طولانی در مقایسه با روش‌های جوشکاری و لحیم‌کاری ندارد و گاهی اوقات نیاز به سفت کردن مجدد دارد. اما به دلیل اینکه با استفاده از ابزارهای ساده‌ای می‌توان این نوع اتصال را برقرار کرد، نسبت به روش‌های جوشکاری و لحیم کاری هزینه کمتری دارند. در شکل زیر نمونه‌ای از این اتصال بدون جوش دیده می شود.

اتصال بدون جوش لوله مسی به روش پرسکاری

در اتصال بدون جوش لوله مسی با روش پرسکاری، از اتصالات مسی خاصی استفاده می‌گردد که به صورت دائمی با استفاده از فرآیند پرسکاری به لوله‌ها متصل می‌شوند. داخل این اتصالات موم وجود دارد که دور لوله‌ها را می‌گیرد و اتصال را برقرار می‌کند. برای برقراری اتصال، لوله در ناحیه اتصال پرس می‌شود تا موم فشرده گردد. این پرسکاری توسط ابزارهای خاصی انجام می‌شود. این نوع اتصال عمری طولانی دارد و نسبت به روش‌های اتصال بدون جوش قبل، به زمان کمتری برای اجرا نیاز دارد. در شکل زیر نمونه‌ای از این اتصال بدون جوش آورده شده است.

اتصال زوم لاک

در اتصال زوم لاک نیز از فرآیند پرسکاری استفاده می‌شود اما تکنولوژی اتصال زوم لاک نسبت به سایر روش‌های اتصال بدون جوش که از پرسکاری استفاده می‌کنند، متفاوت است. تکنولوژی اتصال زوم لاک اتصالی تمیز و بدون نشتی را برای خطوط حامل سیال در تأسیسات تهویه مطبوع و سیستم‌های سرمایشی فراهم می‌کند. این تکنولوژی، با کاهش نگرانی در مورد گاز و شعله­‌های آتش فرآیند جوشکاری، به پیمانکاران انعطاف‌پذیری بیشتری می‌دهد و به آن ها کمک می‌کند که در عرض چند ثانیه یک اتصال بدون جوش ایجاد کنند. به علاوه، دیگر نیازی به تصفیه خطوط با نیتروژن پس از فرآیند جوش نیست. در ضمن تکنولوژی اتصال زوم لاک توسط سازمان‌های مختلفی از جمله UL-207،ASHRAE 15 ،International Code Council – Evaluation Service (ICC-ES) ، International Mechanical Code (IMC)، Universal Mechanical Code (UMC) وInternational Residential Code (IRC) تایید شده است و بنابراین در تمام کشورهای جهان قابل استفاده است. در شکل زیر نمونه‌ای از یک دستگاه اتصال زوم لاک آورده شده است.

در روش اتصال زوم لاک برای برقراری دقیق اتصال لازم است که  فک گیره دستگاه اتصال زوم لاک دقیقا بین واشر و فلنچ بیرونی قرار داده شود. شیاری که بر روی فک‌های دستگاه اتصال زوم لاک قرار دارد باعث محکم‌تر شدن اتصال می‌شود. اگر دستگاه اتصال زوم لاک در محل مناسب قرار نگیرد، آب بندی اتصال به طور کامل صورت نمی‌گیرد و احتمال نشتی به وجود می‌آید. جزئیات در شکل زیر نشان داده شده است.

اتصال بدون جوش لوله‌های مسی به روش اتصال زوم لاک مزایای متعددی دارد که از جمله آن‌ها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

-دستگاه اتصال زوم لاک به صورت مکانیکی عمل می‌کند و بنابراین نیازی به استفاده از نیتروژن برای پاکسازی لوله‌ها وجود نخواهد داشت.

-هزینه و زمان کار را کاهش می‌دهد.

-برخی مدل‌های دستگاه اتصال زوم لاک با باطری و برخی دیگر بصورت دستی عمل می‌کنند، در نتیجه، دستگاه اتصال زوم لاک نیازی به برق و یا هرگونه سوخت دیگری ندارد.

-طراحی آن به گونه‌ای است که عمل پرسکاری را در سه نقطه انجام می‌دهد و در نتیجه یک اتصال بدون جوش کاملا آب‌بند و بدون نشتی ایجاد می‌کند.

در ادامه، مراحل استفاده از تکنولوژی اتصال زوم لاک آورده شده است.

مراحل این اتصال بدون جوش عبارتند از:

-لوله را به اندازه طول دلخواه خود برش دهید.

-تمام برآمدگی‌های بوجود آمده ناشی از برش را برطرف کنید.

-از یک ابزار پلیسه‌گری برای رفع برآمدگی‌های لبه‌های داخلی استفاده کنید.

-انتهای لوله را خوب تمیز کنید.

-خراش‌ها و برآمدگی‌های احتمالی را مجددا بررسی کنید. اگر خراشی مشاهده می‌شود، لوله را مجددا برش دهید و مراحل 2 تا 4 را تکرار نمایید.

-اتصالات و واشرهای انتخابی را به دقت بررسی کنید.

-از یک عمق‌سنج مناسب برای تعیین میزان فرورفتن اتصالات در لوله استفاده نمایید. سپس لوله را تا جایی که امکان دارد در اتصال مورد نظر فرو و علامت گذاری کنید.

-لوله‌ها را از هر دو طرف در داخل اتصال مورد نظر قرار دهید. دقت کنید که لوله‌ها به طور کامل در اتصال قرار گرفته باشند.

-دستگاه اتصال زوم لاک را به دقت بر روی محل اتصال قرار دهید.

-محل اتصال را با دستگاه اتصال زوم لاک پرس کنید. دقت کنید که فقط یک بار این کار را انجام دهید.