کمپرسور سانتریفیوژ یا کمپرسور گریز از مرکز که با نام توربو نیز خوانده می‌شود، نوعی از کمپرسور های تبرید هستند که با استفاده از افزایش انرژی جنبشی گاز خنک مبرد به کمک پره‌های دوار فشار و دمای گاز را بالا می‌برد. گاز به داخل محفظه مکیده می‌شود و پره گاز را مجبور به چرخش با سرعت بالا می‌کند. در نهایت گازی که بیشترین سرعت را دارد از یک دیفیوزر عبور می‌کند و در آن حجم گاز افزایش و سرعتش کاسته می‌شود. در این فرآیند انرژی جنبشی گاز در فشار پایین و سرعت بالا، به سرعت پایین و فشار بالا مبدل می‌شود. با افزایش سرعت دورانی پره، فشار نهایی نیز افزایش می‌یابد. بر خلاف کمپرسور پیستونی، که در هر سیکل سه حالت مکش و تراکم و تخلیه یکی پس از دیگری رخ می‌دهد، در کمپرسور گریز از مرکز، تمام این فرآیندها به طور همزمان و مداوم رخ می‌دهد.

در این نوع کمپرسور، ظرفیت می‌تواند با دور موتور و تنظیم دریچه گاز ورودی کنترل شود.

کمپرسور سانتریفیوژ

کمپرسور گریز از مرکز بر اساس تعداد حالت‌ها (تک حالتی، دوحالتی و چند حالتی) و روش روغن کاری (ریزشی، تحت فشار و بدون روغن) تقسیم بندی می‌شود. نوع بدون روغن از یاتاقان مغناطیسی (یاتاقان‌های بدون اصطکاک مغناطیسی) کمک می‌گیرد که در نتیجه، سایش مکانیکی از بین می‌رود، بازدهی و قابلیت اطمینان افزایش می‌یابد و نویز و هزینه نگهداری کاهش پیدا می‌کند.

مزایای کمپرسور سانتریفیوژ

در مقایسه با سایر کمپرسورها، کمپرسور سانتریفوژ مزایایی به شرح زیر دارد:

  •  دستیابی به ظرفیت‌های بالا تا 35000 کیلووات (10000 تن تبرید)
  •  بازدهی بالا در بارهای موقتی که به سیکل اعمال می‌شود
  •  بازدهی بالای انتقال حرارت در نوع بدون روغن در کندانسور و اواپراتور
  • ساختار فشرده و سبک به نسبت ظرفیت. (80 تا 90 درصد سبک‌تر و 50 درصد کوچک‌تر از کمپرسورهای پیستونی)
  •  قابلیت اطمینان بالاتر و هزینه نگهداری پایین‌تر به علت تعداد پایین قطعات و تعداد کمتر قطعات درگیر با یکدیگر
  • لرزش کمتر به علت حرکت یکنواخت گاز
  • قابلیت استفاده از نیروی الکتروموتور و توربین گازی و یا توربین بخار

محدودیت‌های کمپرسور گریز از مرکز

  • هزینه اولیه بالاتر و در عوض آن هزینه کاری پایین
  • نیاز به مواد با کیفیت و ماشینکاری دقیق و ساخت با کیفیت
  •  غیر قابل طراحی برای ظرفیت‌های پایین تر از 70 کیلووات به علت نیاز به سرعت بالای پره‌ها و سخت بودن ساخت پره‌های کوچک
  • نیاز به سیم پیچی و فیوزهای بزرگ در ظرفیت‌های بالا

کاربردهای کمپرسور سانتریفیوژ

  • مناسب‌ترین گزینه برای ظرفیت‌های بالاتر از 700 کیلووات و یا 200 تن تبرید در تهویه و تبرید