انتخاب تجهیزات سردخانه از مراحل اولیه و بسیار با اهمیت در طراحی سردخانه است. برای انتخاب مناسب تجهیزات، نیاز به بررسی مشخصات سیستم و انجام محاسباتی است که برای هر تجهیز به روشی متفاوت انجام می‌­شود. کندانسور یکی از اجزای اصلی سیستم سرمایش است که وظیفه‌­ی دفع حرارت جذب شده در اواپراتور به محیط را به عهده دارد. برای درک اهمیت انتخاب کندانسور سردخانه در قسمت بعد به بررسی عواقب انتخاب کندانسور نامناسب پرداخته خواهد شد.

عواقب انتخاب کندانسور نامناسب سردخانه

چنانچه کندانسور بهینه برای سیستم انتخاب نشود چه از نظر اقتصادی و چه از نظر فنی ایجاد ضرر خواهد کرد. انتخاب کندانسور کوچک برای سردخانه منجر به افت راندمان سیستم می‌­شود و به زبان ساده عمل کندانس به درستی انجام نمی‌­شود. انتخاب کندانسور کوچک باعث بالا رفتن دمای گاز مبرد خروجی خواهد شد که در بلند مدت به سوپاپ دهش کمپرسور آسیب می‌­زند و چون ویسکوزیته روغن در اثر افزایش دما افت می‌کند، روانکاری کمپرسور دچار مشکل می‌شود. برای جلوگیری از این مشکلات لازم است انتخاب کندانسور سردخانه مبتنی بر اصول علمی انجام شود که در قسمت بعد نحوه انتخاب کندانسور بررسی خواهد شد.

اهمیت انتخاب کندانسور سردخانه

نحوه انتخاب کندانسور سردخانه

عوامل موثر بر انتخاب کندانسور سردخانه شامل موارد زیر است:

  • توان برودتی اواپراتور
  • توان مصرفی کمپرسور
  • اختلاف دمای تقطیر مبرد با دمای محیط
  • نوع مبرد
  • ارتفاع از سطح دریا

ابتدا به توضیح هر یک از این عوامل می‌­پردازیم. توان برودتی اواپراتور همان بار برودتی سردخانه بر حسب کیلووات است. توان مصرفی کمپرسور با توجه به مدل کمپرسور انتخابی و از کاتالوگ مربوطه بر حسب کیلووات استخراج می‌­شود. مجموع این دو پارامتر توان برودتی کندانسور خواهد بود که بر حسب کیلووات محاسبه می‌شود.

به صورت کلی مکان جغرافیایی نصب سردخانه در انتخاب کندانسور اثرگذار است. اثر این پارامتر در دو عامل اختلاف دمای تقطیر مبرد با دمای محیط (ΔT) و ارتفاع از سطح دریا دیده می‌­شود. هر منطقه جغرافیایی با توجه به دمای محیط­ در سه دسته‌­ی گرمسیر، معتدل و خنک قرار می­‌گیرد. با توجه به جدول زیر می­‌توان مقدار ΔT را برای سیستم‌­هایی که با گاز R22 کار می­‌کنند برای هر منطقه جغرافیایی تعیین نمود:

منطقه جغرافیایی اختلاف درجه حرارت (°C)
گرمسیر 5
معتدل 10
خنک 15

با مشخص بودن میزان ΔT و دمای محیط می‌­توان دمای مبرد در کندانسور را هم بدست آورد. لازم به ذکر است این اعداد تجربی هستند و انتخاب باید بر اساس محدودیت‌­های ظرفیت مورد نیاز و محدوده عملکرد سیستم و همچنین اقتصادی بودن طرح انجام گیرد.

ارتفاع از سطح دریا از دیگر عوامل جغرافیایی موثر بر انتخاب کندانسور است. تاثیر این عامل به صورت ضریب اصلاح ارتفاع از سطح دریا در فرآیند محاسبات اعمال می‌­شود.

نوع گاز مبرد همانند عوامل موثر بر انتخاب و خرید اواپراتور، در انتخاب کندانسور هم نقش دارد و به صورت ضریب اصلاح مبرد نشان داده خواهد شد. در ادامه برای فهم بیشتر به بررسی یک مثال پرداخته می‌­شود.

بار برودتی سردخانه­‌ای با گاز مبرد R22 برابر با 15.3 کیلووات محاسبه شده است. مدل کمپرسور 4HE-25 برند بیتزر است و با توجه به مشخصات فنی، توان مصرفی آن 10.7 کیلووات است. سرد خانه قرار است در شهر تهران احداث شود که ارتفاع آن از سطح دریا 1368 متر است.

ابتدا باید توان برودتی کندانسور محاسبه شود. همانطور که پیش‌­تر گفته شد، مجموع توان برودتی اواپراتور و توان مصرفی کمپرسور برابر با توان برودتی کندانسور خواهد بود. مقدار آن با توجه به رابطه زیر، 26 کیلووات محاسبه می‌­شود:

توان برودتی کندانسور

تهران از نظر جغرافیایی منطقه معتدل محسوب می‌­شود پس مقدار ∆T برابر با 10 درجه سانتی گراد است. سپس باید ضریب تصحیح مبرد انتخاب شود. با توجه به نوع گاز و جدول زیر، این ضریب 1 خواهد بود.

R507 R404a R134a R22 مبرد
0/97 0/97 1/05 1 Fr

در این مرحله باید ضریب اصلاح ارتفاع از سطح دریا با در نظر گرفتن جدول زیر مشخص شود که با توجه به ارتفاع شهر تهران از سطح دریا 1/107 در نظر گرفته می‌­شود:

1800 1600 1400 1200 1000 800 600 400 200 0 ارتفاع (m)
1/142 1/124 1/107 1/090 1/074 1/058 1/042 1/027 1/013 1 Fa
3000 2800 2600 2400 2200 2000 ارتفاع (m)
1/265 1/243 1/222 1/201 1/180 1/160 Fa

با توجه به رابطه‌­ی زیر مقدار ظرفیت نامی کندانسور محاسبه خواهد شد:

ظرفیت اسمی کندانسور

در این رابطه، ظرفیت نامی کندانسور برحسب کیلووات، بار برودتی کندانسور­ برحسب کیلووات، ضریب تصحیح ارتفاع از سطح دریا، ضریب تصحیح مبرد و ΔT اختلاف دمای محیط با دمای مبرد در کندانسور است. مقدار ظرفیت نامی کندانسور در این مثال 43.17 کیلووات بدست می­‌آید.

حال باید به کاتالوگ شرکت­‌های سازنده کندانسور رجوع کرد و مدل مناسب را انتخاب نمود. کاتالوگ و لیست قیمت کندانسور از برند های آرشه، صابکول، نوین، نیک و تبادل کار از طریق سایت دامون در دسترس هستند.